|
|
|
• MENTALE INNOVATIE •
|
|
|
|
|
|
|
|
Toekomstscenario's
|
De ondertitel van ons boek is 'Zet het leven naar je hand' maar we bedoelen daarmee natuurlijk niet dat je als een Geest uit de Fles al je wensen kunt realiseren. Het leven gooit soms flinke rotsblokken op je pad, en daar zul je toch omheen moeten lopen. Alleen: die omweg kan zeer de moeite waard zijn, en je misschien zelfs op nieuwe paden brengen!
|
|
Het duwen en trekken aan de richting in je leven bevat aspecten van planning en voorbereiding. Daarom gaat deze nieuwsbrief over toekomstscenario's.
|
|
|
|
|
|
|
In deze nieuwsbrief
|
-
Toekomstbestendigheid
-
Over scenario's
-
Plausibiliteit en waarschijnlijkheid
-
In de praktijk
-
Laatste nieuws
-
Uitspraken over toekomstplanning
-
Ruimte voor toeval
|
Toekomstbestendigheid
|
Aangezien niemand de toekomst kan voorspellen, lijkt toekomstbestendigheid soms niet veel meer dan: jezelf trainen om met verandering en/of tegenslag om te gaan. En ja, als je aan het kanoën bent en je komt in een stroomversnelling, dan is het fijn als je al eens geoefend hebt met omslaan en weer bovenkomen (‘eskimoteren’ noemen ze dat).
|
Er is een ander soort toekomstbestendigheid, en die wordt in organisaties Scenarioplanning genoemd. Shell is er in de jaren '70 en '80 beroemd mee geworden: Wat kunnen/moeten we nu doen als over X jaar dit of dat gebeurt? Je trekt als het ware een lijn van een mogelijke toekomst terug naar het heden.
|
De echte toekomstbestendigheid is waarschijnlijk een mengsel van weerbaarheidstraining, Scenarioplanning en ‘gewone’ planning. Je kunt namelijk ook zelf vanuit het heden een lijn trekken naar de toekomst!
|
|
|
|
|
|
Over scenario's
|
Een scenario hebben betekent dat jij je kunt voorstellen hoe iets zal gaan. Je kunt visualiseren hoe bijvoorbeeld een presentatie goed kan gaan en wat er fout kan gaan. Je bereidt voor welke vragen je kunt krijgen van het publiek en welke antwoorden je kunt geven en welk antwoord je geeft als je het antwoord eigenlijk even niet weet.
|
Een scenario is dus als een soort script dat je schrijft voor een bepaalde situatie. Als A gebeurt, dan doe ik B. Als C gebeurt, dan doe ik D. Het enige dat je dan nog hoeft te doen is je eraan houden.
|
Vooral bij projecten of levensdoelen is het belangrijk om bepaalde scenario’s op papier te zetten. Maar het kan ook bij dagelijkse werkzaamheden. Je maakt een plan A en een plan B voor elke drempel die je tijdens je project tegen kunt komen.
|
Ook al denk je er liever niet aan, bij scenarioplanning is het ook van belang om een worst-case scenario te hebben. Plan C: Wat als alles maar dan ook alles misgaat en je slachtoffer bent van Murphy’s Law: Alles wat mis kán gaan, gaat mis.
|
|
Een worst-case scenario is van belang voor de marges die je moet inbouwen bij je project. Marges in de tijd die je nodig hebt om het project met succes af te ronden en marges in de investeringen die je nodig hebt om het met succes uit te voeren.
|
|
|
|
|
Plausibiliteit en waarschijnlijkheid
|
De Nederlandse expert op het gebied van toekomstscenario's voor organisaties, Jan Nekkers van Futureconsult, schrijft in zijn boek Wijzer in de Toekomst:
|
"Scenario's schetsen mogelijk geachte toekomsten en de ontwikkelingen die daartoe kunnen leiden, of ze verkennen wenselijk geachte toekomsten en de ontwikkelingen die nodig zijn om die te bereiken. Scenario's zijn daarmee plausibele verhalen die een samenhangend beeld schetsen van hoe de toekomst er mogelijkerwijs uit zou kunnen zien of uit zou moeten zien, Ze gaan over plausibiliteit, niet over waarschijnlijkheid.
|
Je gebruikt scenario's als de toekomst zo onzeker is dat je geen goede voorspellingen kunt doen, of als de keuzes zo weinig zijn uitgekristalliseerd dat je meerdere gewenste toekomsten voor ogen ziet, of als de meningen over keuzes zo verdeeld zijn dat je niet tot overeenstemming kunt komen.
|
Scenario's zijn instrumenten voor strategie- of beleidsontwikkeling., Ze helpen je om beter op de toekomst te anticiperen, zodat je sneller kunt handelen. Ze helpen je om beter beslissingen te nemen, omdat ze je een helder beeld van een gewenste toekomst geven."
|
|
|
|
|
|
In de praktijk
|
Als je het lastig vindt om een scenario te maken moet je eigenlijk een beetje gaan toneelspelen. Je doet alsof iets is gebeurd, wat nog niet is gebeurd. Je doet bijvoorbeeld alsof een project twee weken is uitgelopen op de planning.
|
Door de vraag te stellen: ‘Waarom ben ik twee weken uitgelopen?’ ga je nadenken over wat er allemaal mis kan gaan. Waar liggen je sterke punten en waar de zwakke punten? Heb je bijvoorbeeld veel tijd nodig om na een tegenslag weer aan de bak te gaan? Of lijd je aan uitstelgedrag? Niet erg, als je het maar incalculeert.
|
Wil je juist alles van de positieve kant bekijken? Dat kan ook, dan stel je juist de vraag: ‘Waarom ben ik twee weken eerder klaar?’ Ook dan kun je komen tot oplossingen, maar houd er bijvoorbeeld rekening mee dat angst en frustratie twee keer keer zo motiverend zijn dan hoop.
|
De negatieve vraag is misschien minder leuk, maar werkt doorgaans wel productiever tijdens het maken van scenario’s.
|
|
Opdracht
|
Ga voor jezelf eens na wat er mis zou kunnen gaan met het werk dat je nu uitvoert, of een levensproject waar je nu mee bezig bent. Waarom is het moeilijk, wat zijn de beren op de weg? Stel jezelf vervolgens bij elke 'beer' de vraag: ‘Waarom is dit gebeurd?’ en schrijf mogelijke oorzaken op papier. Je hebt dan in ieder geval al de mogelijke risico’s opgeschreven. Schrijf daarna bij elke toekomstige mogelijke fout op hoe je deze kunt oplossen.
|
Door dit op papier te hebben staan en goed te bewaren kun je [a] een deel van je zorgen parkeren en daarmee ook minder actief maken, en [b] ze erbij pakken als de fout ook daadwerkelijk plaatsvindt. Ontzettend handig als je veerkrachtig wilt zijn! Je bent binnen no-time weer op de rit, in plaats van paniekerig of gedemotiveerd te raken.
|
Door deze scenario’s op papier te zetten kun je ze ook analyseren en verbeteren. Daarbij kun je na afloop van een project alles nog eens langsgaan om te zien welke scenario’s van pas kwamen en welke totaal geen toegevoegde waarde hadden waardoor je op het moment suprême met je mond vol tanden stond en moest improviseren.
|
|
|
|
Laatste nieuws
|
|
|
Maatwerk in duurzame inzetbaarheid
|
|
|
Nieuwe samenwerking Centrum voor Mentale Kracht en team Mentale Innovatie Vanaf heden zullen Centrum voor Mentale Kracht (o.a. Colinda van Dijk en Erik Kaptein) en het team Mentale innovatie (Hans van Breukelen en Benno Diederiks) de krachten bundelen in een samenwerkingsverband. Hiermee ontstaat een unieke organisatie die als geen andere maatwerk kan leveren op het gebied van vitaliteit en duurzame …
|
|
|
|
|
|
Van de 'ik' naar de 'wij'
|
OPMAAT NAAR EEN NIEUW BOEK Naast de trainingen, coachsessies en andere werkvormen waar veel van onze tijd aan opgaat, zijn we langzamerhand gaan nadenken over een nieuw boek. Het behelst een thema dat met name Hans al een tijd bezighoudt: hoe zorg je dat je van slimme, goed presterende individuen een goed samenwerkend team maakt? Vanuit zijn sportervaring kan hij …
|
|
|
|
|
|
Nieuwe podcast: heden en verleden
|
|
|
Hans was te gast in de podcast van Pauline Smale & Karin de Goederen. Zij publiceren wekelijks verhalen over boeken, persoonlijke ontwikkeling en persoonlijke groei. Wat onder meer ter sprake kwam in dit gesprek van anderhalf uur (!): Zijn rol binnen PSV, de KNVB en Het Nederlands elftalHoe hij met Bas en Benno tot het schrijven van dit boek kwamWelke …
|
|
|
|
|
Uitspraken over toekomstplanning
|
|
Iedereen gelooft dat het belangrijkste doel in het leven is om een plan te volgen. Mensen vragen nooit of dat plan van henzelf is of dat het door iemand anders is gemaakt. Ze verzamelen ervaringen, spullen, ideeën van andere mensen, en het is meer dan ze ooit aankunnen. Daardoor vergeten ze hun eigen dromen.
|
Paulo Coelho – auteur 'De Zahir'
|
|
|
|
|
|
|
|
Roy T. Bennett – auteur 'The Light in the Heart'
|
|
|
|
|
|
|
Het leven kan alleen begrepen worden door achteruit te kijken, maar het moet vooruit geleefd worden.
Soren Kierkegaard
|
|
|
|
|
|
|
|
Ruimte voor toeval
|
Toeval maakt zelfsturing gemakkelijker. Hoezo dat? Stel je een autorit voor. Naarmate je beter kunt rijden, is het voor jou minder belangrijk dat je de route vooraf in je hoofd hebt. Je beheerst je auto en het verkeer, dus als je ineens anders moet (of kunt!) rijden, pas je je snel aan. Resultaat: je legt meer nadruk op kansen en mogelijkheden.
De vastgelegde route wordt niet bepalend voor jouw ontwikkeling. De focus komt te liggen op het rondkijken en reageren op omstandigheden. Het zelf sturen laat je vat krijgen op je eigen toekomst, los van vroegere ervaringen en vanzelfsprekendheden. Een logisch gevolg is dat je verandering aanbrengt in oude patronen en vanzelfsprekendheden kunt doorbreken. Wil jij ook het lot in eigen handen nemen?
|
|
|
|
|
Alles over het boek Mentale Innovatie vind je op deze pagina. Bestellen kan op managementboek en Bol, en verder bij alle online en offline boekwinkels. Steun vooral je lokale boekhandel als dat kan!
|
|
|
|
|
Met dank voor je aandacht,
|
Hans van Breukelen & Benno Diederiks
|
|
|
|
|
|
|
|
